«مدرسه روابط عمومی»- درک نظریههای تصمیمگیری و خطاهای رایج در این زمینه، برای متخصصان روابط عمومی که به دنبال متقاعد کردن، نفوذ و هدایت افکار عمومی هستند، بسیار حائز اهمیت است. با آگاهی از این موضوع، میتوانند پیامها و استراتژیهای خود را به طور موثرتری طراحی کنند و از سوءاستفاده از این سوگیریها برای گمراه کردن یا فریب مخاطبان خود اجتناب کنند.
دکتر میرشاهی در ابتدا به نظریات تصمیم گیری اشاره و سپس به ملاحظات آن در روابط عمومی می پردازد:
1. نظریه درگیری (Involvement Theory):
این نظریه بیان میکند که میزان درگیری احساسی افراد در یک موضوع، بر نحوه تصمیمگیری آنها تأثیر میگذارد. وقتی افراد به شدت درگیر موضوعی هستند، احتمال اینکه بر اساس احساسات و شهود خود تصمیم بگیرند بیشتر است و ممکن است کمتر به استدلالهای منطقی و شواهد توجه کنند.
کاربرد در روابط عمومی:
متخصصان روابط عمومی میتوانند با ایجاد داستانهای جذاب و مرتبط با مخاطبان خود، سطح درگیری آنها را افزایش دهند.
استفاده از زبان احساسی و تصاویر قدرتمند میتواند به جلب توجه مخاطبان و ترغیب آنها به اقدام ترغیب کند.
2. اثر اطمینان کاذب (Pseudo certainty effect):
میل انسان به یافتن شواهدی برای تأیید باورها و پیشداوریهای خود، حتی زمانی که این شواهد ناقص یا گمراهکننده باشند.
کاربرد در روابط عمومی:
متخصصان روابط عمومی باید در ارائه اطلاعات به مخاطبان خود شفاف و صادق باشند و از اغراق یا تحریف حقایق اجتناب کنند.
ارائه دیدگاههای مختلف و تشویق به تفکر انتقادی در مخاطبان میتواند به آنها در تصمیمگیری آگاهانهتر کمک کند.
3. اثر کمیابی (Scarcity Effect):
تمایل افراد به ارزشگذاری بیشتر بر چیزهایی که کمیاب یا در دسترس محدود هستند.
کاربرد در روابط عمومی:
ایجاد حس فوریت و فOMO (ترس از دست دادن) میتواند به ترغیب مخاطبان به اقدام سریعتر ترغیب کند.
ارائه پیشنهادات ویژه با زمان محدود یا نسخههای محدود از محصولات میتواند جذابیت را افزایش دهد.
4. اعتبار منبع (Source Credibility):
تمایل افراد به اعتماد بیشتر به اطلاعات ارائه شده توسط منابع معتبر و قابل اعتماد.
کاربرد در روابط عمومی:
متخصصان روابط عمومی باید برای ایجاد اعتبار و اعتماد با مخاطبان خود تلاش کنند.
استفاده از سخنگویان معتبر و متخصص در زمینه مرتبط میتواند به افزایش اثربخشی پیامهای روابط عمومی کمک کند.
5. معمای هزینههای اضافی (Sunk Cost Dilemma):
تمایل افراد به ادامه سرمایهگذاری در چیزی، حتی زمانی که دیگر منطقی یا سودمند نباشد، فقط به دلیل پولی یا زمانی که قبلاً در آن سرمایهگذاری کردهاند.
کاربرد در روابط عمومی:
متخصصان روابط عمومی باید در ارزیابی کمپینها و استراتژیهای خود صادق باشند و در صورت عدم موفقیت، آماده تغییر یا کنار گذاشتن آنها باشند.
اتکا به دادهها و تجزیه و تحلیل برای تصمیمگیری آگاهانه و اجتناب از اتلاف منابع ضروری است.
با درک این نظریهها و خطاهای تصمیمگیری، متخصصان روابط عمومی میتوانند پیامهای خود را به طور موثرتری طراحی کنند، مخاطبان خود را متقاعد کنند و از سوءاستفاده از این سوگیریها برای گمراه کردن یا فریب مردم اجتناب کنند.