معرفی کتاب دیپلماسی گفتمانی: تعامل سیاست،‌ فرهنگ و ارتباطات

«مدرسه روابط عمومی»- کتاب دیپلماسی گفتمانی یکی بهترین آثاری است که در حوزه گفتمان و دیپلماسی منتشر شده است. نویسنده کتاب دوست و استاد گرانقدرم جناب آقای دکتر حسن بیشیر هستند. ایشان برای نگارش این کتاب  بیش از ۵ سال روی مفهوم جدید «دیپلماسی گفتمانی» و  ارزیابی ها و رفت و آمدهای مکرر برای ایجاد تعدیلات لازم کار کرده اند. 

 کتاب در  انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) منتشر شد و امیدوارم دوستان علاقه مند به حوزه دیپلماسی این کتاب را مطالعه کنند. برای آشنایی بیشتر شما با سرفصل های این کتاب، فهرست مطالب را به اشتراک می گذارم. ضمن اینکه این کتار به مدیران روابط عمومی ها و به ویژه روابط عمومی های شهرداری ها، استانداری ها، بخشداری ها و نهادهای ذیل نظر مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری توصیه می شود. 

فهرست مطالب کتاب 

دیپلماسی گفتمانی: تعامل سیاست،‌ فرهنگ و ارتباطات

تالیف: حسن بشیر

مقدمه مؤلف

بخش اول: تعامل همگرا؛ چارچوب نظری و مفهومی

فصل اول: تعامل همگرا میان سیاست، فرهنگ و ارتباطات 

مقدمه

معناشناسی همگرایی

همگرایی ارتباطی و رسانه ای

همگرایی در دنیای جدید

مدل همگرایی سیاست و فرهنگ

فرهنگ سیاسی

سیاست فرهنگی 

روابط بین المللی فرهنگی

جمع بندی

فصل دوم: نظریة سازنده گرایی: پایه ای برای تعامل 

مقدمه

مؤلفه‌ها و مفاهیم اصلی در نظریة سازنده‌گرایی

انواع سازه‌انگاری 

۱.سازه‌انگاری شناختی

۲. سازه‌انگاری افراطی

۳. سازه‌انگاری اجتماعی

جمع بندی

فصل سوم: مفهوم و الگوهای تعامل سیاست و فرهنگ  

مقدمه

فرهنگی شدن سیاست

فرهنگ تعارض و تخالف

فرهنگ تفاهم

مفهوم تعامل

اسباب و شرایط تعامل

1.  توازن کلی

2.  کنشمندی، کنش‌پذیری و قدرت بر عکس‌العمل

3.  داشتن ارزش عقلی

4.  وحدت 

5.  اختلاف

 جهانی‌شدن و تعامل 

حوزه‌های تأثیرپذیر در عصر جهانی شدن 

الگوهای تعامل دین و دولت

1.  حصر منطقی

2.  طبقه‌بندی «دووجهی»

3.  الگوی دووجهی «اسمیت»

4.  الگوی پنج‌ وجهی «پانیکار»

5.  الگوی سه ‌وجهی «وبری»

 الگوهای تعامل دین و دولت در «ایران اسلامی» 

1.  «قیصر ـ پاپیسم»

2.  اِراستیانیسم

3.  تقابل

4.  روحانی‌سالاری

5.  دین‌سالاری

جمع بندی

بخش دوم: دیپلماسی های گفتمانی، عمومی، رسانه ای و فرهنگی 

فصل چهارم: دیپلماسی گفتمانی: پیوند گفتمانی سیاست؛ فرهنگ و ارتباطات 

مقدمه

نقش زبان در دیپلماسی گفتمانی

   زبان به مثابه ارتباط

زبان شناسی کاربردی و دیپلماسی گفتمانی

توانش ارتباطی و دیپلماسی گفتمانی

۱-توانش زبان شناختی

۲-توانش کاربرد شناختی

۳-توانش گفتمانی

۴-توانش راهبردی

۵-روانیِ کلام

جوامع گفتمانی  و دیپلماسی گفتمانی

آستانه گفتمانی و دیپلماسی گفتمانی

نظریه مدیریت اضطراب/عدم قطعیت

             عوامل/علل سطحی نظریه ی مدیریت اضطراب/ عدم    

             قطعیت در سازگاری میان فرهنگی:

                  مفهوم/ برداشت از خویشتن، خودشناسی

                       انگیزش به تعامل با میزبانان

                 تعاملات اخلاقی با میزبانان

                 تاثیر اضطراب/عدم قطعیت در ارتباطات موثر

   آستانه گفتمانی و سازگاری گفتمانی

   آستانه گفتمانی و همگرایی ارتباطی

جمع بندی

فصل پنجم: دیپلماسی عمومی: پیوند قدرت سیاسی و قدرت مردمی 

  مقدمه

  تفاوت دیپلماسی قدیم و نوین (عمومی)

رویکردهای اساسی در دیپلماسی عمومی

حوزه های تعاملی دیپلماسی

مؤلفه های بین المللی در عصر دیپلماسی

حوزه های فعال سازی دیپلماسی عمومی

رویکردهای عملیاتی دیپلماسی عمومی

جمع بندی

فصل ششم: دیپلماسی رسانه ای: پیوند قدرت سیاسی و قدرت رسانه ای  

  مقدمه

  بسترسازی بحث 

  اهداف سیاست خارجی

دیپلماسی رسانه ای

  الف- حوزه مفهومی

(1)  دیپلماسی رسانه ای: مفهوم سازی

(2)  جمع بندی تعاریف دیپلماسی رسانه ای  

ب- حوزه نظری

    اول: نظریه رویدادهای رسانه ای

    دوم- نظریه تأثیر سی ان ان

  ج- حوزه کارکردی

رابطه متقابل رسانه و سیاست

اول- تاثیر رسانه در سیاست

بررسی و ارزیابی مدل اول

  بررسی و ارزیابی مدل دوم

دوم- تاثیر سیاست بر رسانه ها

الف- نظریه تولید موافقت

ب-نظریه تولید موافقت برای مقامات اجرایی

ج-نظریه تولید موافقت برای نخبگان

جمع بندی

فصل هفتم: دیپلماسی فرهنگی: پیوند قدرت سیاسی و قدرت فرهنگی  

مقدمه

مبانی دیپلماسی فرهنگی

تعریف پیشنهادی دیپلماسی فرهنگی

ویژگی های دیپلماسی فرهنگی

اهداف دیپلماسی فرهنگی

جمع بندی

بخش سوم: دیپلماسی گفتمانی در حوزه های بین المللی 

فصل هشتم: مذاکره بین المللی: تعامل سیاست با ارتباطات میان فرهنگی

مقدمه

تعریف مفاهیم

  ۱-فرهنگ

  ۲-ارتباطات میان‌فرهنگی

تعامل فرهنگ و روابط بین الملل 

  ۱-مذاکره

۱-۱- نگر‌ش‌های مختلف به مذاکره

فرهنگ و مذاکره

سطوح و مؤلفه های تعامل فرهنگ و سیاست در مذاکره

    ۱-فرهنگ سیاسی

    ۲-فرهنگ راهبردی

    ۳-زبان

    ۵-آداب و تشریفات

    ۶-انگاره‌ها

    ۷-هویت

تأثیر فرهنگ ایرانی بر مذاکرات: مطالعه موردی

جمع بندی 

فصل نهم: گفتمان فرهنگی، روابط بین الملل و ارتباطات بین الملل 

مقدمه

تعریف مفاهیم

۱-گفتمان

۲-ارتباطات بین الملل

۳-کنش

بررسی مدل پیشنهادی

اولین مرحله

دومین مرحله     

سومین مرحله      

چهارمین مرحله

پنجمین مرحله  

ششمین مرحله

هفتمین و آخرین مرحله

ترسیم مدل پیشنهادی

توضیح مدل

جمع بندی

بخش چهارم: دیپلماسی گفتمانی در حوزه آموزش و دین 

فصل دهم: دیپلماسی گفتمانی در بازنمایی ملت ها، جوامع و کشورهای جهان در کتاب های درسی ایران 

مقدمه

گفتمان، بازنمایی و ایدئولوژی

آموزش و فرهنگ

ارتباطات بین فرهنگی و حساسیت های بین فرهنگی

قانون اساسی به مثابه خط مشی سیاسی، آموزشی و فرهنگ سازی جامعه

چارچوب روشی تحلیل

گفتمان های غالب فرهنگی-سیاسی در نظام آموزشی کشور در سطوح راهنمایی و دبیرستان در رشته انسانی

۱- گفتمان حمایت از فلسطین

۲- گفتمان استعمار ستیزی و توطئه گرایی غرب

۳- گفتمان خصومت آمریکا علیه ایران

۴- گفتمان زیباگرایی ملت ها و جوامع جهان

۵- گفتمان تیره نمایی

۶- گفتمان تبیین جغرافیایی و اجتماعی  کشورها و مناطق جهان

۷- گفتمان حمایت از محرومین

جمع بندی

فصل یازدهم: دیپلماسی گفتمانی در گفتمان دینی کتاب های درسی ایران 

مقدمه

۱-آموزش و فرهنگ

نظریه گلدمن و الگوی آموزشی

۲-گفتمان، بازنمایی و ایدئولوژی

چارچوب روشی

گفتمان های غالب دینی در نظام آموزشی کشور در سطوح راهنمایی، دبیرستان و پیش دانشگاهی در رشته انسانی

1-  گفتمان اسلام محوری

2-  گفتان ادیان الهی و غیر الهی

3-  گفتمان تاکید بر تحریف ادیان و برتری و ناب بودن اسلام

4-  گفتمان همزیستی ادیان

5-  گفتمان وحدت و تعامل مسلمانان جهان

6-  گفتمان تقابل و اختلاف ادیان و پیروان آنها

7-  گفتمان اسلام محوری

8-  گفتان ادیان الهی و غیر الهی

9-  گفتمان تاکید بر تحریف ادیان و برتری و ناب بودن اسلام

10-  گفتمان همزیستی ادیان

11-  گفتمان وحدت و تعامل مسلمانان جهان

12-  گفتمان تقابل و اختلاف ادیان و پیروان آنها

جمع بندی کلیه محورهای گفتمانی سه مقطع تحصیلی

تحلیل جداول و نمودارهای به دست آمده

جمع بندی

بخش پنجم: دیپلماسی گفتمانی و مدلهای تعامل سیاست، فرهنگ و ارتباطات در ج. ا. ا. 

فصل دوازدهم: دیپلماسی گفتمانی خاورمیانه ای ج. ا. ا. 

مقدمه

چارچوب نظری

الف- نقش زبان در شکل گیری گفتمانها

ب- نظریه سازنده گرایی و تعامل گفتمانهای ملی با گفتمانهای فراملی

ب-1- اعتماد متقابل

ب-2- تفاهم متقابل

       ب-3- توانایی متقابل

ج- نقش دیپلماسی فرهنگی- ارتباطی بجای دیپلماسی سیاسی- نظامی

د- رابطه سیاست داخلی (ملی) با سیاست خارجی (بین المللی) 

  یکم- فرهنگ سلطه

  دوم- فرهنگ تعارض

  سوم- فرهنگ گفت و گو

  چهارم- فرهنگ همکاری

خاورمیانه و گفتمان ایرانی

  الف- گفتمان ایرانی-خاورمیانه ای قبل از انقلاب اسلامی

الف-1- گفتمان سلطه منطقه ای و وابستگی فرامنطقه ای 

    الف-2- گفتمان برتری نژادی و هویت تاریخی

    الف-3- گفتمان رهبری منطقه ای و احیای 

امپراتوری ایرانی

الف-4- گفتمان ملت باوری و شیعه باوری

ب‌-    گفتمان ایرانی- خاورمیانه ای بعد از انقلاب اسلامی

ب-1- گفتمان  استقلال گرایی و نفی سلطه منطقه ای و بین المللی

ب-2- گفتمان اسلام گرایی و نفی برتری قومی و نژادی

ب-3- گفتمان همکاری و تعامل بر پایه اعتماد متقابل، تفاهم متقابل و توانائی متقابل.

ب-4- گفتمان وحدت گرایی و انسجام اسلامی و طرد فرقه گرایی و قومیت محوری.

ب-5- گفتمان حمایت قاطع از جنبش فلسطین و محو اسرائیل

ب-6- گفتمان طرد نیروهای خارجی از منطقه

تحلیل گفتمان ایرانی- خاورمیانه ای با توجه به چارچوب نظری

  اول- زبان انقلاب

  دوم- سازنده گرایی و  گفتمان ایرانی

    الف- سطح مفهومی

ب- سطح تشکیلاتی

ج- سطح ارتباطی

  سوم- ارتباطات میان فرهنگی و نقش دیپلماسی عمومی

  چهارم- فرهنگی شدن سیاست خارجی

  5-گفتمان جامع ملی و فراملی با تاکید بر گفتمان منطقه  

ای ایران

۱- ابعاد گفتمان ملی ایران 

  ۱-۱- سیاسی

  ۱-۲- فرهنگی

  ۱-۳- دینی

  ۱-۴- امنیتی

  ۱-۵- نظامی

۲- ابعاد گفتمان منطقه ای ایران

    ۲-۱- سیاسی

    ۲-۲- فرهنگی

    ۲-۳- دینی

    ۲-۴- امنیتی

    ۲-۵- نظامی

۳- ابعاد گفتمان بین المللی ایران

    ۳-۱- سیاسی

    ۳-۲- فرهنگی

    ۳-۳- دینی

    ۳-۴- امنیتی

    ۳-۵- نظامی

جمع بندی

فصل سیزدهم: مدلهای تعامل همگرا در روابط سیاسی، فرهنگی و ارتباطی ج. ا. ا.

مقدمه

الگوهای تعامل

سطوح تحقق اعتماد، تفاهم و توانایی

اعتماد متقابل 

تفاهم متقابل 

توانایی متقابل

نقش هویت،‌ منافع و پیشرفت

تعامل متوازن در ساختارهای دولتی و مردمی

تعامل تشکیلات دینی و سیاست خارجی

  1. با سازماندهی اعضا

2. با طراحی برنامه های گوناگون

3. با ارائه خدمات گوناگون

جمع بندی

فصل چهاردهم: موانع تعامل سیاست، فرهنگ و ارتباطات در جمهوری اسلامی ایران

مقدمه

دیدگاهها و رویکردها در حوزه تعامل سیاست و فرهنگ

رویکردهای اساسی در حوزه تعامل

محورها و دال های اساسی دیدگاهها

موانع تعامل سیاست و فرهنگ

پرونده هسته ای و ارزیابی شیوه تعامل قبل از برجام 

پرونده هسته ای و ارزیابی شیوه تعامل در مرحله برجام 

جمع بندی